Vottapirringur

Ég er ekki pirraður á vottum Jehóva. Nei, ég er pirraður á sama hlut og vottarnir. Nánar til tekið hvernig Gamla testamentið er þýtt.

Í staðinn fyrir að leyfa nafninu á aðal-guðinum þar að standa, skuli vera settur titill (drottinn) í staðinn. Það er vissulega hefð á meðal gyðinga og sumra kristinna manna að setja titil í staðinn, en ég tel að þýðendur eigi að þýða textann, en ekki að vera að breyta honum til þess að þóknast einhverjum venjum ákveðinna trúarhópa.

Stundum eyðileggur þessi hefð meira að segja fyrir það að maður skilji textann. Gott dæmi er eftirfarandi boðorð:

Þú skalt ekki leggja nafn Drottins Guðs þíns við hégóma, því að Drottinn mun ekki láta þeim óhegnt, sem leggur nafn hans við hégóma. (2Mós 20.7)

Eins og þýðingin er núna þá vantar nafnið! Í almennilegum þýðingum stendur auðvitað eitthvað eins og: "leggja nafn Jahve guðs þíns við hégóma." Og þá sér maður nafnið: Jahve.

Vottar Jehóva (sem nota líklega Jehóva frekar en Jahve), benda réttilega á þetta.

Annað sem pirrar mig, en ég held að það pirri votta ekki, er að orðið "guð" skuli vera skrifað með stórum staf þegar það er notað um Jahve. Hvers vegna það er gert, skil ég ekki, þar sem að "guð" er auðvitað ekki sérnafn. Hérna er fínt dæmi (sem sýnir líka aftur að textinn væri betri með "Jahve" frekar en "Drottinn"):

Tekur þú ekki til eignar það sem Kamos, guð þinn, gefur þér til eignar? Eins tökum við til eignar land allra þeirra sem Drottinn, Guð okkar, hrekur burt undan okkur. (Dóm 11.23)

Í núverandi þýðingu er samanburðurinn á milli "Kamos, guð þinn" og Drottinn, Guð okkar". Þarna stendur auðvitað: "Jahve, guð okkar". Og þarna er orðið guð notað í alveg nákvæmlega sömu merkingu þegar það er notað um Kamos og þegar það er notað um Jahve. Ástæðan fyrir stóra stafnum er líklega sú að þýðendurnir eru ða fylgja gamalli hefð sem endurspeglar ófræðilega, kristna nálgun á textann.

Þetta er alveg eins og að hafa svona stafsetningu: "Er Hesturinn minn ekki stærri en hesturinn þinn?" Þar sem að ég nota stóran staf um hestinn minn, af því að mér finnst hann miklu merkilegri en hesturinn þinn. Alveg eins og Jahve er miklu merkilegri en Kamos, og þess vegna notum við stóran staf þegar við köllum Jahve guð, en ekki þegar við köllum Kamos guð.

Athugasemdir

[H.T. Bjarnason (IP-tala skráð) 23.6.2011 kl. 16:28]

Je minn ... á öllu er hægt að pirra sig á.

[Jón Steinar Ragnarsson, 23.6.2011 kl. 16:32]

Kannski of afhjúpandi að nota nafn á hann, sem persónugerir fyrirbrigðið. Betra að nota Herra eða Drottinn, sem er þokukenndara og altækara. Menn vilja ekki kannast við áþreifanlegan Guð í dag eins og kom svo skemmtilega fram í umræðum í blogginu á undan.  Hann er bara eitthvað svona allskonar en ekki einhver súperhetja með hendur, fætur, rass, augu os.fr.

Setjum t.d. inn Zorglúbb eða Mightyman í stað Jahve eða guðs. Þá sést hversu grátlega barnalegt þetta er.

[Hjalti Rúnar Ómarsson, 23.6.2011 kl. 17:34]

Mér finnst nú ekkert barnalegt við það að fylgja Zorglúbb, mér hefur alltaf fundist hann vera frekar svalur gaur :P

[Arnar, 24.6.2011 kl. 11:39]

Þetta með Guð (með stórum staf), er það ekki bara tilraun kristinna til að eigna sér alla guði sem sinn guð?  Svona eins og þeir séu að reyna að eigna sér hugtakið.

[Mofi, 1.7.2011 kl. 13:55]

Góð grein Hjalti. Endurspeglar dáldið sem mér finnst vera mikilvægt, þýðingar eru oft augljóslega aulalegar á meðan textinn sjálfur inniheldur ekki sömu aula vitleysurnar.

[Hjalti Rúnar Ómarsson, 1.7.2011 kl. 14:21]

Mofi, hið gagnstæða er líka satt, stundum er frumtextinn sjálfur aulalegur, eða bara rugl, og þýðingin "lagar" það.

[Mofi, 1.7.2011 kl. 14:27]

Endilega gerðu grein þar sem þú bendir á þannig dæmi.