Er ljótt að benda á óheiðarleika?

Í nýlegum færslum hef ég bent á það hvernig ríkiskirkjuprestar virðast stundum "gleyma" ljótu hliðum játninganna þeirra. Það virðist fara afskaplega í brjóstið á sumum að ég skuli kalla þá óheiðarlega fyrir að gera þetta. En er eitthvað rangt við það?

Í annarri færslunni kom ég með dæmi úr heimi stjórnmálanna sem mér finnst svipað:

Birgir Birgisson formaður Þjóðstjórnarflokksins segir í viðtali við fréttamann að það sé alls ekki stefna Þjóðstjórnarflokksins að reka útlendinga úr landinu.

Kvöldið áður var Birgir Birgisson staddur á landsfundi Þjóðstjórnarflokksins þar sem ný stefnuskrá flokksins var samþykkt, hún innihélt grein þar sem sagt er: "17. gr.  Takmark okkar er að reka alla erlenda menn úr Íslandi"

 

Myndi einhver hneykslast á því ef ég myndi segja: "Birgir Birgisson er óheiðarlegur, hann veit vel af 17. greininni en lætur eins og hún sé ekki til."? Ég held að varla nokkur maður sjái neitt athugavert við það að kalla Birgi óheiðarlegan.

Komum með annað svipað dæmi:

Jósef Jósefsson, prestur Fólkskirkjunnar, segir í viðtali við fréttamann að það sé alls ekki stefna Þjóðkirkjunnar að fólk eigi það á hættu að kveljast að eilífu.

Kvöldið áður las Jósef Jósefsson yfir aðaljátningu Fólkskirkjunnar, þar sem segir skýrum stöfum: "17. gr. Jesús mun dæma guðlausa menn svo að þeir kveljist að eilífu."

 

Mér finnst þetta klárlega vera álíka óheiðarlegt og dæmið með Birgi Birgisson. Ef það er í lagi að kalla Birgi óheiðarlegan, af hverju er ekki líka í lagi að kalla Jósef óheiðarlegan?

Þjóðkirkjuprestar eru mjög oft alveg nákvæmlega eins og Jósef Jósefsson. Í játningum ríkiskirkjunnar stendur svart á hvítu að fólk muni kveljast að eilífu. Játningin gengur meira að segja lengra og fordæmir sérstaklega þá sem afneita því.

Ég á erfitt með að skilja hvers vegna sumum finnst það alveg hræðilegt að benda á þennan óheiðarleika. Það sem mér dettur helst í hug er að þetta fólk hefur einhverja glansmynd af prestum og telur að það hljóti bara að vera ómaklegt að kalla þá óheiðarlega. 

Fleiri prestar í trúarafneitun

Ég ímynda mér að það sé hugsanlega einn hluti trúarjátninga ríkiskirkjunnar sem margir prestar hennar þola beinlínis ekki. Þetta er 17. grein Ásborgarjátningarinnar. Svona hljómar skemmtilegi hluti hennar:

17. grein: Um endurkomu Krists til dóms

Ennfremur kenna þeir: Kristur mun birtast við endi heims til að dæma og mun hann uppvekja alla dauða. Guðhræddum mönnum og útvöldum mun hann gefa eilíft líf og eilífan fögnuð. Guðlausa menn og djöflana mun hann fordæma, að þeir kveljist eilíflega.

Þeir fordæma endurskírendur, sem álíta, að endir verði bundinn á refsingu fordæmdra manna og djöflanna. 

 

Þarna er helvíti boðað svart á hvítu. Við heimendi mun Jesús sjá til þess að einhver hluti mannkyns muni kveljast að eilífu. Afneitun á þessu er síðan alveg sérstaklega fordæmd. Þetta getur bara ekki verið skýrara.

Prestar vita vel af þessari grein. Þess vegna eru nýleg skrif ríkiskirkjuprestahjóna mjög óheiðarleg. Þau voru að svara skrifum Valgarðar þar sem hann telur meðal annars upp nokkrar trúarkenningar. Ein þessara trúarkenninga var trúin á vítiskvalir í helvíti. Það er alveg ljóst að Þjóðkirkjan játar trú á kvalir í helvíti, meira að segja eilífar kvalir.

Prestarnir skrifuðu hins vegar:

Sá sem er trúaður og tilheyrir þjóðkirkjunni (og hér tölum við um þjóðkirkjuna sérstaklega því það er okkar trúfélag og við þekkjum hana best): ....

10. þarf ekki að óttast sem barn ef einhver nákominn deyr að viðkomandi líði vítiskvalir í helvíti 

 

Þetta er augljóslega rangt, kirkjan boðar að fólk geti endað í eilífum kvölum í helvíti, og þess vegna þarf maður að óttast að einhver nákominn gæti endað í eilífum kvölum í helvíti. Prestarnir vita þetta auðvitað, og því eru þetta ekkert nema lygar.

Auk þess skrifaði annar ríkiskirkjuprestanna, Árni Svanur Daníelsson, þetta í athugasemd:

Þjóðkirkjan er stærsta trúfélag á Íslandi (tæp 80% landsmanna tilheyra þessu trúfélagi) og eins og við bendum á í færslunni er hægt að tilheyra því trúfélagi og vinna fyrir það sem prestur og ekki skrifa undir eina einustu af óbeinum staðhæfingum hans um trúaða.

Framhjá þessu verður ekki litið.

 

Þetta er líka beinlínis rangt. Að afneita því að sumt fólk muni kveljast að eilífu í helvíti er beinlínis fordæmt í aðaljátningu Þjóðkirkjunnar og það sem meira er, prestar eru skyldaðir til þess að játa þessu. Þeir heita því við vígslu sína að boða í samræmi við játningar ríkiskirkjunnar. 

Þetta vita þessir ríkiskirkjuprestar, Árni Svanur Daníelsson og Kristín Þórunn Tómasdóttir, alveg. 

Ég held að þau séu beinlínis að ljúga. Þau vita betur, en það kemur þeim bara illa að játa þetta. Þau trúa svo örugglega hvorug því að fólk muni kveljast að eilífu í helvíti.

Ríkiskirkjuprestar eru helvíti óheiðarlegir. 

Trúarafneitunarblogg Þórhalls

Nýjasta trúarjátningafærsla ríkiskirkjuprestsins Þórhalls Heimissonar fjallar um orðin: "..og mun þaðan koma, að dæma lifendur og dauða." í postullegu trúarjátningunni.

Það er margt áhugavert þarna (t.d. hvað hann er óljós varðandi örlög hinna fordæmdu) en það sem stendur upp úr er afneitun hans á grundvallarkenningu mótmælenda, að það sé aðeins trúin sem réttlætir menn en ekki verk.

Þetta segir hann (með feitletrnum frá mér):

Þess vegna gengur líka allt mannkyn fram fyrir dómarann Jesú á dómsdegi. Það skiptir ekki máli hvort menn hafi minni eða meiri þekkingu á þessu eða hinu í kenningu og siðum kirkjunnar. Það skiptir ekki máli hvort menn eru prestar, biskupar, auðjöfrar, forsætisráðherrar, húsmæður, vinstra eða hægra megin í pólitík, kristnir eða múslímar, trúaðir eða vantrúarmenn, samkynhneigðir eða gagnkynhneigð. Við dæmumst af því hvernig við mætum öðrum mönnum í þeirra neyð. 

 

Og síðar endurtekur hann þetta (aftur með feitletrunum frá mér):

Allir menn munu verða dæmdir óháð trú, kyni, litarhætti eða öðru sem skilur að mennina.

Sérhver dæmist samkvæmt verkunum.

Lokadómurinn mun skilja milli þeirra sem fylgja Kristi í sannleika og hinna.

Hinn réttláti fær að dvelja hjá Guði, hinn fordæmdi er án Guðs.

 

Þórhallur byggir þessa skoðun sína á dæmisögu sem Jesús segir í heimsendaræðu sinni í Matteusarguðspjalli. Ég er alveg sammála því að þar ræðst dómurinn að því hvort hegði sér vel eða ekki, en spurningin er auðvitað sú hvers vegna Þórhallur heldur áfram að vera prestur í Þjóðkirkjunni ef hann trúir þessu, því ef hann gerir það, þá er hann einfaldlega ekki lútherskur. 

Aðaljátning ríkiskirkjunnar, Ásborgarjátningin, er nefnilega mjög skýr þegar kemur að þessu, enda er þetta eitt af aðaláhersluatriðum mótmælenda:

4. grein: Um réttlætinguna

Ennfremur kenna þeir: Menn geta ekki réttlæst fyrir Guði af eigin kröftum, verðleikum eða verkum, heldur réttlætast þeir án verðskuldunar vegna Krists fyrir trúna, er þeir trúa því, að þeir séu teknir til náðar og syndirnar séu þeim fyrirgefnar vegna Krists, sem með dauða sínum hefur fullnægt fyrir syndir vorar. Þessa trú reiknar Guð til réttlætis fyrir sér, Róm. 3. og 4. (Rm 3.21nn; 4.5.). 

 

Ég legg til að næst fari Þórhallur í gegnum Ásborgarjátninguna og útskýri hvers vegna hann trúi ekki hinum ýmsu greinum hennar.

En það er eitthvað viðeigandi við það að við sjálfa prestvígsluna, þar sem prestar lofa því að boða í samræmi við þessa játningu, skuli prestarnir strax orðnir óheiðarlegir. 

Um "alvöru" tilgang

Ég var nýlega að rökræða við einn uppáhaldsprestinn minn, hann Gunnar Jóhannesson. En hann hefur aðallega unnið það til frægðar hjá mér að vera "bókstafstrúaður" þjóðkirkjuprestur (hann telur biblíuna vera "óskeikula" og "fullkomna") sem hefur sagt að þegar guð er að drepa heilu hópana í biblíunni, þá geri hann það "með kærleikann að vopni". 

Hann skrifaði nýlega grein og síðasta athugasemdin mín hefur ekki komist í gegn (líklega var hann upptekinn um jólin) og hún mun líklega aldrei komast í gegn þar sem hann er búinn að loka á athugasemdir. Hann hefur áður sagt það sem hann segir í greininni: "Ef guð er ekki til er lífið ömurlegt og vitlaust og það er ekkert til sem heitir rétt eða rangt." (þetta er ekki bein tilvitnun í hann!). Og það sem skiptir máli hér: að ef enginn guð er til, þá sé ekki til neinn hlutlægur tilgangur, það sé bara um "huglæga blekkingu að ræða".

Þessum pælingum hans hefur þegar verið svarað, en mig langar aðeins að skrifa um þetta hérna.

Ég get alveg tekið undir það að allur tilgangur er bara "huglæg blekking", það er enginn "tilgangur" þarna úti. En það sem ég held líka að ef að guð væri til, þá væri líka allur tilgangur sem myndi byggjast á honum líka vera "huglæg blekking".

Ímyndum okkur t.d. þetta:

1. Vísindamaðurinn Finnur Finnsson býr til sýkil á rannsóknarstofunni til þess að drepa fólk.

2. Guð smellir fingrum og býr þannig til sýkil til þess að drepa fólk.

Af hverju ætti maður að halda að í 1. sé tilgangurinn bara "huglæg blekking" en í 2. sé um "alvöru" tilgang að ræða? Ég sé enga ástæðu til að halda það og þegar ég spyr Gunnar um ástæður, þá fæ ég alltaf einhver svör sem mér finnst ekki vera neitt vit í, eins og "Guð er svo svakalega sterkur." (þó hann orði það öðruvísi). Tilgangur sem byggist á guði er alveg jafn mikil "huglæg blekking" og tilgangur sem byggist á fólki.

Og þar sem Gunnar er aðallega að tala um tilgang lífsins þá getum við búið til sambærilegt dæmi:

1. Hjónin Siggi og Gunna finnst leiðinlegt að sjá um garðinn sinn, þau ákveða að eignast barnið Finnboga svo að það geti séð um garðinn. 

2. Guð smellir fingrinum og ákveður að búa til manninn Finnboga í þeim tilgangi að sjá um garð. 

Svo kemur annað í ljós þegar maður pælir í hlutunum, einhver svona tilgangur, ytri tilgangur (þeas sem að þú býrð ekki til sjálfur) þarf ekkert að vera æðislegur.

Ímyndum okkur til dæmis að á morgun myndi guð opinbera það að hann hafi skapað mannkynið í þeim tilgangi að vera matur handa Marsbúum. Myndi Gunnar þá gleðjast og segja að það að vera á disknum hjá Marsbúum væri eini "alvöru" tilgangurinn og tilgangur sem maður býr sjálfur til sé ekki "alvöru" tilgangur?

Ég held að Gunnar sé bara að endurtaka lélegar röksemdir sem hann hefur lesið hjá einhverjum vafasömum trúvarnarmönnum.